Vincent van Gogh: Resimler (Trabuc ve karısının portresi)

Charles-Elzéard Trabuc ve karısı Jeanne Lafuye Trabuc'un portreleri hem yapılışları hem de sahipleri açısından dikkate değerdir.

Trabuc'un Portresi hakkında Van Gogh şöyle yazmıştı:

Dün şef hastabakıcının protresini yapmaya başladım, ve belki karısınınkini de yapacağım, çünkü tesise çok yakın mesafede oturuyorlar.
İlginç bir yüzü var; hani Legros'un eski bir İspanyol soylusunu betimleyen bir çizimi vardır ya, işte onun gibi. İki büyük kolera salgını sırasında da Marsilya'daki hastanedeymiş. Sayısız acıya ve ölüme tanıklık etmiş olsa da yüzüne dalgın bir sakinlik havası hakim, dolayısıyla Guizot'nun yüzünü hatırlamadan edemiyorum, kafasında benzer şeyler var. Her neyse, başarabilirsem ve de bir kopyasını yapabilirsem sen de göreceksin.

Mektup 604
Saint-Rémy
5 veya 6 Eylül 1889

Van Gogh Trabuc'un (hastaların arasındaki adıyla "Binbaşı") arkadaşlığından keyif alıyordu. Bu konuda Van Gogh yaşamöyküsü yazarı David Sweetman "Van Gogh'un Trabuc'u, daha önce Roulin'in temsil ettiği (ondan önce de yaşlı Tanguy'un) idealindeki 'baba' ve 'halk adamı' kimliklerine oturttuğunu" öne sürer.¹

Bay Trabuc'a duyduğu sempatinin aksine, Trabuc'un karısına karşı hiç de yakınlık duymadığını kardeşi Theo'ya yazdığı bir sonraki mektupta görebilmekteyiz:

Hastabakıcının portresini tamamladım ve senin için de bir kopya yaptım. Sana yaptığım kopya bende duran orjinalinden daha farklı, bendekinde adamın bakışları boş ve örtülü, sanki o küçük siyah gözlerinde askeri bir yan varmış gibi.
Resmi kendisine hediye ettim ve eğer poz vermeyi kabul ederse karısının da portresini yapacağım. Çökmüş, mutsuz ve küçük çapta bir kadın, o kadar önemsiz ki onun portresinden ziyade o paslanmış orağın resmini yapmayı çok daha istiyorum. Evlerinin arka bahçesindeki zeytin ağaçlarını resmederken kimi zamanlar kadınla konuşmalarım oldu ve bana hasta olduğuma inanmadığını söyledi--gerçekten de beni çalışırken görsen sen de aynı şeyi söylerdin, beynim o kadar berrak ve parmaklarım o kadar kendinden emin oluyor ki Delacroix'nın "Pieta"'sını kopyalarken hiçbir ölçü almama gerek kalmadı.

Mektup 605
Saint-Rémy
7 veya 8 Eylül 1889

İki resmin de tekniği üst düzeydedir ve Theo bir mektubunda (Letter T33) özellikle Trabuc'un portresini "sıradışı" güzellikte bulduğunu yazar. Van Gogh uzmanı Ronald Pickvance resim üzerine şu yorumu yapmıştır:

Resim muhtemelen tek seferde, hızlıca ve önceden hazırlanmamış bir tuval üzerine yapılmış. İlk olarak figür kopyalanmış; daha sonra arka plana turkuaz ve pembe uygulanmış, fırça darbeleri figürün konturlarıyla sınırdaş. Portreden bahsederken Van Gogh renklere hiç değinmemiş. Renkler de cekette, boyunda ve de arka plandaki keskin çizgilere boyun eğercesine nispeten etkisiz bırakılmış.²

Resme zaman içinde sahip olanlar da ilgi çekici. Öncelikle burada bahsi geçen iki resim de aslında orjinal değil. Van Gogh iki resmi de bitirdikten sonra Trabuclar'a hediye etmişti. Malesef bu orjinaller bugün kayıptır, ancak Vincent kardeşi Theo'ya bunların kopyalarını yapmıştır. Bugüne kadar ulaşanlar da bu iki kopyadır. Bayan Trabuc'un portresinin öyküsü daha ilginçtir, çünkü uzun yıılar boyu kayıp olarak bilinmesine rağmen 1990 ortalarında tekrar ortaya çıkmıştır. Resmi Berlin'deki Thannhauser Sanat Galerisi'nden satın alan Otto Krebs, onu Weimar yakınlarındaki evinde 2. Dünya Savaşı boyunca saklamıştır. Resim daha sonra Krebs'in kurduğu bir vakfa geçmiştir. 1947 civarında bir Rus Krebs'in evini satın almış ve mahzende bulduğu her şeyi Leningrad'a (şimdiki St. Petersburg). Madam Trabuc'un Portresi bu şehirde Hermitage Müzesi'nin "çok gizli" bir deposunda 1990lara kadar saklı kaldı. Hermitage'ın müdürünün bile bu depodan ve içindekilerden haberinin olmadığı bu buluşla ortaya çıkmıştır.

Biyografik Bilgi

Charles-Elzéard Trabuc 28 Mart 1830'da Manosque, Basses-Alpes'da doğdu. 25 Eylül 1896'da Van Gogh'un ölümünden altı yıl sonra Saint-Rémy'de öldü. Karısı Jeanne Lafuy Trabuc 1903'te öldü.

1. David Sweetman, Van Gogh: His Life and Art, s. 310.
2. Ronald Pickvance, Van Gogh in Saint-Rémy and Auvers (New York: Metropolitan Museum of Art, 1986), s. 128.