De Schilderijen

Hoewel de populariteit van Sterrennacht niet valt te ontkennen, is het ook interessant op te merken dat er weinig bekend is van Vincent’s eigen gevoelens over dit werk. Dit komt voornamelijk omdat hij het in zijn brieven (brieven 595 en 607) aan Theo slechts twee keer terloops noemt. In de briefwisseling met zijn broer besprak Vincent bepaalde werken vaak tot in de kleinste details, maar dit was niet het geval met Sterrennacht. Waarom? Moeilijk te zeggen.

Sterrennacht werd door Vincent geschilderd toen hij in het gesticht in Saint-Rémy verbleef en zijn gedrag erg verward was door de hevigheid van zijn aanvallen. In tegenstelling tot de meeste van zijn schilderijen werd Sterrennacht uit het geheugen geschilderd en niet in de buitenlucht, zoals Vincent liever deed. Dit verklaart gedeeltelijk waarom de emotionele lading veel krachtiger is dan in veel andere werken uit dezelfde periode.

Sommigen vergeleken de stijl van dit schilderij met Korenveld met kraaien, een ander niet minder turbulent werk. Is deze turbulente stijl een uitdrukking van een geplaagde geest? Of is er iets anders dat we kunnen lezen in de kolkende nachtelijke hemel van Vincent? Dit is de reden waarom Sterrennacht niet alleen Vincent’s beroemdste werk is, maar ook een van de meest geïnterpreteerde werken wat betreft de betekenis en belangrijkheid.

Er is vaak over de elf sterren in het schilderij gespeculeerd. Hoewel het waar is dat Vincent toen hij het werk in 1889 schilderde niet dezelfde religieuze bevlogenheid bezat als in vroegere periodes, bestaat er toch een mogelijkheid dat het verhaal van Jozef in het Oude Testament van invloed was op de compositie van het werk.

‘Zie, ik had een andere droom’ zei hij, ‘ ik droomde dat ik de zon zag, en de maan en elf sterren die voor mij bogen.’

• Het interesante thema van de Sterrennacht en de astronomische betekenis worden in detail besproken op een pagina van het Online Forum.

• Greg Saucier bespreekt het yin/yang symbool in Sterrennacht.