Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij

De Schilderijen

Korenveld met kraaien

Olieverf op doek
50.5 x 103.0 cm.
Auvers-sur-Oise: juli 1890
F 779, JH 2117

Amsterdam: Van Gogh Museum

Inleiding

Korenveld met kraaien onderscheidt zich als een van Vincent van Gogh’s belangrijkste maar ook meest omstreden schilderijen. De vele interpretaties van dit werk zijn waarschijnlijk uiteenlopender dan van welk ander oeuvre van Van Gogh dan ook. Sommigen zien het als Van Gogh’s geschilderde “afscheidsbrief”, terwijl anderen een oppervlakkige beschouwing van het onderwerp loslaten en een positievere benadering voorstaan. Sommige extreme kunstcritici gaan zelfs nog verder dan het doek en de perseel streken en vertalen de beelden in een volledig nieuwe taal van het onderbewuste.

De analyse van kunst is van nature een subjectieve onderneming. Redelijke interpretaties zijn echter het best gediend als zij op feiten berusten.


Achtergrond

In tegenstelling tot de populaire overlevering is Korenveld met kraaien niet het laatste werk van Van Gogh. Als het werkelijk Van Gogh’s laatste werk was geweest voordat hij zelfmoord pleegde, zou dit uiteraard keurig aansluiten op deze interpretatie: het schilderij is zonder twijfel van onstuimige aard en de velden roepen ontegenzeggelijk een gevoel van eenzaamheid op – een krachtig beeld van een terneergeslagen en verlaten kunstenaar in zijn laatste jaren. Bovendien wordt in de populaire films Lust for Life en Vincent and Theo Van Gogh’s schilderij als zijn laatste werk opgevoerd met een grotere belangstelling voor het dramatische effect dan voor historische nauwkeurigheid. Een dergelijk ongeloofwaardig verhaal, hoewel zeker onderhoudend, kan echter in het licht van onweerlegbare feiten maar beter zo snel mogelijk worden vergeten.

De nauwkeurige datering van Korenveld met kraaien is lastig vanwege de gelijkenis met andere schilderijen waaraan Van Gogh werkte gedurende dezelfde periode en waar hij over schreef. In Brief 649 van 10 juli 1890 beschrijft Van Gogh drie doeken:


Het zijn eindeloze uitgestrektheden van koren onder bewolkte hemel en ik heb mij niet geschaamd om de ergste droefgeestigheid en eenzaamheid uit te drukken. Jullie zult dit hopelijk binnenkort zien, want ik hoop ze zo spoedig mogelijk naar Parijs mee te brengen, omdat ik bijna zeker ben dat deze doeken jullie zullen zeggen wat ik niet in woorden kan uitdrukken, wat ik voor gezonds en versterkends zie in het leven op het land. Het derde doek nu is de Tuin van Daubigny, een schilderij waarover ik al peinsde sedert ik hier ben.

Het bovenstaande fragment roept echter een aantal vragen op. Ten eerste omdat Van Gogh zichzelf tegenspreekt als hij de werken enerzijds beschrijft als een uitdrukking van “droefgeestigheid en eenzaamheid” maar anderzijds als iets “gezonds en versterkends”. Het is opmerkelijk dat Dr. Jan Hulsker, een van ‘s werelds meest vooraanstaande kenners van de brieven van Van Gogh, volhoudt dat Korenveld met kraaien in de brief zelfs niet genoemd wordt als een van de drie werken. Hulsker is van mening dat twee werken in het bovenstaande fragment De velden en Korenvelden bij Auvers onder bewolkte hemel,1 zijn, terwijl andere bronnen geloven dat het hier waarschijnlijk gaat om Korenveld met kraaien and Korenveld onder bewolkte hemel.2. Alle vier de werken komen in grote lijnen overeen met Van Gogh’s eigen beschrijving van “bewolkte hemel”, maar omdat Van Gogh niet verder uitweidde over het formaat van de werken (hij noemde ze slechts “groot”) blijft het speculeren met weinig uitzicht op volledige opheldering.

Van Gogh-kenner Ronald Pichvance onderschrijft in zijn boek ‘Van Gogh in Saint-Rémy and Auvers’ het argument van Dr. Hulsker voor een vroegere datering van dit schilderij met behulp van zijn eigen analyse van de brieven, losstaand van de discussie welke werken nu precies in Brief 649 worden genoemd. Pickvance onderzoekt de brieven zeer nauwgezet en dateert Korenveld met kraaien "ergens tussen 7 en 10 juli",3 ruim twee weken voordat Van Gogh zelfmoord pleegde. En tot slot tempert Hulsker elke verdere discussie over de laatste werken van Van Gogh door vol te houden dat ". . . De tuin van Daubigny en Cottages with Thatched Roofs and Figures zeer waarschijnlijk de laatste schilderijen [sic] zijn die hij maakte.4

Gegeven het feit dat Korenveld met kraaien vrijwel zeker niet Van Gogh’s laatste werk is, kan de “afscheidsbrief” interpretatie terzijde worden geschoven. Toch zijn er argumenten die ervoor pleiten dat het schilderij een weergave is van Van Gogh’s eigen geplaagde en wanhopige geest. Voor elk van deze argumenten bestaan er echter overtuigende tegenargumenten die suggereren dat een tegenovergestelde interpretatie evengoed verdedigbaar is.


Symbolische interpretaties

Vanuit een symbolisch gezichtspunt is het de moeite waard de meest in het oog springende details van het schilderij nader te bekijken en vervolgens elk afzonderlijk detail te onderzoeken op basis van de diverse bestaande interpretaties.

  • De paden: Het is niet al te moeilijk een symbolische link te leggen tussen de zich splitsende paden in Korenveld met kraaien en het verleden en toekomst van Van Gogh’s eigen leven. De paden bestaan in wezen uit drie onderdelen: twee in de beide hoeken op de voorgrond en een derde in het midden dat in de richting van de horizon kronkelt. De paden links en rechts op de voorgrond zijn een uitdaging voor de logica omdat ze vanuit het niets verschijnen en nergens toe leiden. Sommigen hebben dit uitgelegd als Van Gogh’s eigen voortdurende staat van verwarring over het gebrek aan doel gerichtheid in zijn eigen leven. Het derde pad in het midden blijft over als het meest vruchtbare voor een symbolische interpretatie. Leidt het pad werkelijk ergens toe? Doorkruist het met succes het korenveld op zoek naar een nieuwe horizon? Of loopt het onvermijdelijk dood? Van Gogh laat dit aan de toeschouwer over.

  • De lucht: Van Gogh had vanaf zijn vroegste jaren als kunstenaar een voorliefde voor stormachtige luchten (zie bijvoorbeeld Strand van Scheveningen bij stormachtig weer. Hij had groot respect voor de natuurkrachten en schilderde de stormachtige luchten in een aantal van zijn werken omdat het onderwerp veel kracht en artistieke lading toevoegt bij de confrontatie met een leeg doek. Van Gogh schreef zelf ooit over de bevrijdende mogelijkheden van stormen: "De stuurman slaagt er door een storm soms in vaart te maken in plaats van schipbreuk te lijden." (Brief 197). Natuurlijk, met het verstrijken der jaren en Van Gogh’s eigen steeds verder afbrokkelende geestelijke gezondheid is het goed mogelijk dat zijn houding tegenover de natuur wat somberder is geworden. Desondanks kan men volhouden dat Van Gogh de stormen als een vitaal en positief onderdeel van de natuur zag (hetgeen zeker uit zijn vroegere brieven is op te maken).

  • De kraaien: Misschien wel de meest beladen voorstelling binnen Korenveld met kraaien is die van de kraaien zelf. Opnieuw heeft de afbeelding van de vlucht kraaien tot veel symbolische speculaties geleid. Veel van deze bespiegelingen draaien om de vraag of de kraaien naar de schilder toe vliegen (en dus in de richting van de toeschouwer) of juist van hem vandaan vliegen. Als de toeschouwer vindt dat de kraaien naar de voorgrond toe vliegen, krijgt het werk een donker voorspellend karakter. Als zij van de toeschouwer wegvliegen ervaart men een zekere opluchting. Het betoog vertoont scheuren op beide fronten.

    Ten eerste, hoe levendig en onderhoudend de discussie van het ‘tegemoet vliegen’ en ‘wegvliegen’ ook moge zijn, het zal nooit ergens toe leiden. Er bestaat feitelijk geen afdoende antwoord over de richting, zo deze ook zou bestaan, waarin de kraaien vliegen. Evenals het ‘kip en het ei’ argument blijft dit punt onoplosbaar en derhalve academisch.

    Ten tweede, misschien nog belangrijker, is het volledig kunstmatig gecreëerde denkbeeld dat de kraaien een aankondiging van de dood zouden zijn. Bovendien blijkt nergens in zijn eigen dit denkbeeld voor Van Gogh aanvaardbaar zou zijn. Integendeel, Vincent van Gogh had een passie en een scherp oog voor de natuur. Daardoor weerspiegelen zijn beschrijvingen eerder een waardering dan een minachting voor kraaien:


    Verleden week ben ik te Hampton Court geweest om de prachtige tuinen en lange lanen van kastanje- en lindebomen te zien, waar een massa kraaien en roeken hun nesten hebben, en het paleis en de schilderijen te zien.

    Brief 70


    Hier heb ik er nog geen opgemerkt, maar wel veel kraaien, 's morgens op de Grote Kerk. Nu wordt het weer haast lente en komen ook de leeuweriken weer. 'Hij vernieuwt het gelaat des aardrijk's, ' en daar staat: 'Ziet, Ik maak alle dingen nieuw, ' en zoals Hij het gelaat des aardrijks vernieuwt, zo kan Hij ook 's mensen zeil en hart en geest vernieuwen en versterken.

    Brief 85


    Verder was Van Gogh zich goed bewust van het doeltreffend gebruik van kraaien in de werken van andere schilders die hij enorm bewonderde. Behalve een “magnifiek” werk van Giacomelli met een kraaien motief (Brief R29), bewonderde Van Gogh ook de kraaien zoals deze werden weergegeven in het werk van Daubigny en ook door de schilder die Van Gogh vereerde boven alle andere: Jean-François Millet (zie Brief 136).

    Het zou dom zijn om de voorspellende lading van de kraaien volledig te ontkennen, maar de traditionele interpretatie van kraaien als symbolen van de dood is een wat al te simplistische en conventionele toepassing op Van Gogh’s benadering van Korenveld met kraaien.


Verborgen betekenissen . . . . .

Velen, die symbolische interpretaties van de werken van Van Gogh voorstaan, hebben hun analyses tot ongekende hoogten verheven. In de loop der jaren hebben een aantal schrijvers de verschillende symbolen en beelden, die binnenin de onderwerpen van Van Gogh’s schilderijen en tekeningen verborgen zouden zijn, tot in de kleinste details onderzocht. Van deze beelden wordt beweerd dat zij verborgen visuele boodschappen binnen de werken zouden zijn, misschien met opzet door Van Gogh verwerkt (als een mogelijke ‘boodschap in een fles’ bestemd voor toekomstige fijngevoelige generaties), of misschien onderbewuste ‘gefluister’ dat Van Gogh ongewild in zijn eigen verf streken neerlegde.

Korenveld met kraaien is een gewillige prooi voor dit soort interpretaties. De schrijfster Yvonne Korshak analyseert het schilderij en onthult verschillende verborgen beelden over het hele doek verspreid. Deze beelden omvatten o.a. een reusachtige vogel die de lucht volledig beslaat ‘aanwezig in de vorm van een wolk’ en een aartsengel Gabriël-achtige trompet speler binnen de wolken partij (zie het detail rechts). Mevr. Korshak legt uit:

In Van Gogh’s doeken kan op artistiek gebied het bewijs gevonden worden van een conflict tussen verbeelding en werkelijkheid en tussen zijn non-iconisch Protestantse geweten en zijn behoefte tot visualiseren van verlossing brengende voorstellingen. Van Gogh’s methode van werken bevat de projectie van geestelijk verlangen welke door middel van voorstellingen met het natuurlijke landschap versmelten en een fuseren van realistische en geestelijke inhoudelijkheid.5

Veel mensen vinden dat de interpretaties, zoals die van Mevr. Korshak, opwindende en nieuwe wegen inslaan. Welke verborgen geheimen liggen er opgesloten in de verf streken? Bestaan er werkelijk beelden in Korenveld met kraaien die naar onthullingen verwijzen die meer dan een eeuw lang over het hoofd werden gezien? Misschien leveren mijn eigen onderzoekingen een paar antwoorden op……

Als men de wolken partij rechts van het midden in de lucht wat nader bekijkt, wordt er een verborgen voorstelling zichtbaar als dit gedeelte 130 graden wordt gedraaid tegen de wijzers van de klok in. De detailopname van de voorstelling rechts laat duidelijk een linker oor zien. Iedereen die vertrouwd is met Vincent van Gogh, kent het verhaal over de verminking van zijn linker oor. Welke boodschap probeerde Van Gogh over te brengen door deze voorstelling binnen Korenveld met kraaien te verbergen? Welke geheimen worden door deze nog niet eerder onthulde voorstelling zichtbaar?

Slechts in een woord: geen. Om aan te tonen dat de speurtocht naar verborgen voorstellingen binnen de werken van Van Gogh een vruchteloze en onproductieve onderneming is, ging ik zelf ‘op jacht’ naar dit soort voorstellingen. Ik hing het schilderij gewoon ondersteboven en kamde vervolgens de lucht uit op zoek naar mogelijke symbolische afbeeldingen. Na vijf seconden was de oor-achtige vorm nog nauwelijks waarneembaar en werd slechts duidelijker nadat het door draaien tot de juiste hoek was bereikt. In werkelijkheid ging veel meer tijd in het draaien van de voorstelling zitten dan om het te vinden. Er bevindt zich helemaal geen ‘oor’ in Korenveld met kraaien.

Het is zeker onderhoudend om over deze zaken te speculeren, zoals het ook leuk is om in het open veld op de rug te gaan liggen en op zoek te gaan naar olifanten en draken in de voorbij glijdende wolken van de zomerse lucht. Maar om voet bij stuk te houden met de bewering dat Van Gogh opzettelijk subliminale voorstellingen in zijn werk verstopte is verspilde moeite. Erger nog, het is een speurtocht die afleidt van de waardering voor het werk in zijn geheel. De wanhopige behoefte om verder te kijken dan het blote oog toelaat, is een streven dat uiteindelijk tot vrijwel niets lijdt.


Conclusie

De verschillende interpretaties van Korenveld met kraaien lopen uiteen van simpel tot in het absurde. Symbolische interpretatie is vaak een interessante, soms zelfs onthullende zoektocht. Maar door de mogelijheid tot over-interpretatie van een kunstwerk loopt de toeschouwer het risico “door de bomen het bos niet meer te zien”. De werken van Van Gogh bieden de toeschouwer een ongelooflijk complexe en mooie reeks van onderwerpen om verder te onderzoeken en te bewonderen. Zijn tekeningen zijn het product van een vakman van onbeschrijflijke vaardigheid en zijn schilderijen zijn altijd briljant, om niet te zeggen subliem. Het zoeken naar diepere betekenissen binnen Korenveld met kraaien kan voor de toeschouwers die hier hun tijd in steken, op een teleurstelling uitdraaien. De onverzadigbare honger om de Van Gogh-mythologie beter te begrijpen, verleidt sommigen tot een zoektocht naar zelfs niet bestaande verborgen ‘heilige gralen’.

In plaats van te proberen binnen Korenveld met kraaien antwoorden te vinden, zouden de toeschouwers het gevoel hebben dat ze hun tijd ook goed besteden als zij op een eenvoudige manier het onderwerp van dit buitengewone schilderij zouden waarderen: de kleur, de vitaliteit en de onstuimige harmonie van elke penseel streek. De ondefinieerbare geheimen, mochten zij inderdaad bestaan, zullen verder hun weg vervolgen binnen hun eigen wereld zonder woorden–zoals die van de kraaien.


1. Jan Hulsker, Vincent van Gogh: A Guide to His Works and Letters (Waanders, 1993), p. 42.
2. John Leighton, Wheatfield with Crows (Waanders, 1999), p. 23.
3. Ronald Pickvance, Van Gogh in Saint-Rémy and Auvers (Harry N. Abrams, Inc., 1986), p. 276.
4. Jan Hulsker, The New Complete Van Gogh: Paintings, Drawings, Sketches (Meulenhoff, 1996), p. 478.
5. Yvonne Korshak, "Realism and Transcendent Imagery: Van Gogh's 'Crows over the Wheatfield'" (Pantheon 43, 1985), p. 115.

Herkomst

Eigenaar

Plaats

Datum van aanwinst

Toelichting

Theo van Gogh

Paris

1890-91

 

Johanna van Gogh-Bonger

Amsterdam

1891-1925

 

V.W. van Gogh

Laren

1925-62

 

Van Gogh Foundation

Amsterdam

1962

On loan to the Stedelijk Museum 1962-73.

Van Gogh Museum

Amsterdam

1973

 


Tentoonstellingen

Jaar Plaats Land Venue Titel van tentoonstelling Datum van aanwinst Einddatum No.
1905 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Tentoonstelling Vincent van Gogh 15 July 1905 1 August 1905 234
1905 Utrecht Netherlands Vereeniging 'Voor de Kunst' Tentoonstelling van schilderijen door Vincent van Gogh 10 September 1905 1 October 1905 59
1908 Munich (1) Germany Moderne Kunsthandlung [F.J. Brakl] Vincent van Gogh  
 
71
1908 Dresden Germany Emil Richter Vincent van Gogh/Paul Cézanne  
 
69
1908 Berlin (4) Germany Paul Cassirer  
 
 
69
1908 Paris (1) France Galerie Bernheim-Jeune Cent tableaux de Vincent van Gogh 6 January 1908 1 February 1908 100
1908 Frankfurt Germany Frankfurter Kunstverein Vincent van Gogh Ausstellung 14 June 1908 28 June 1908 80
1910-11 London United Kingdom Grafton Galleries Manet and the Post-Impressionists 8 November 1910 16 January 1911 71
1911-12 Hamburg Germany Galerie Commeter  
10 November 1911  
32
1914 Berlin (1) Germany Paul Cassirer Vincent van Gogh 30 März 1853-29 July 1890. Zehnte Ausstellung 1 June 1914 5 July 1914 145
1915 Amsterdam Netherlands Gebouw van het Genootschap van kunstenaren Moderne Kunstkring Vincent van Gogh, werken van genooten. schilderijen, teekeningen en beeldhouwwerien 26 September 1915 30 November 1915 20
1923 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Tentoonstelling van Nederlandsche beeldende kunsten  
 
128
1923 London United Kingdom Leicester Galleries Vincent van Gogh Exhibition  
 
39
1924 Basel Switzerland Kunsthalle Basel Vincent van Gogh 27 March 1924 4 May 1924 79
1924 Zurich Switzerland Kunsthaus Zurich Vincent van Gogh 3 July 1924 10 August 1924 76
1924 Stuttgart Germany Württembergischer Kunstverein Ausstellung Vincent van Gogh 1853-1890 12 October 1924 30 November 1924 38
1925 The Hague Netherlands Pulchri Studio Vincent van Gogh  
 
5
1925 Paris (1) France Galerie Marcel Bernheim Exposition rétrospective d'oeuvres de Vincent van Gogh (1853-1890) 5 January 1925 24 January 1925 55
1927 Paris France Galerie Bernheim-Jeune Vincent van Gogh l'époque française 20 June 1927 2 July 1927
1928 Munich Germany Graphisches Kabinett Vincent van Gogh. Fünfunddreißig Unbekannte Gemälde aus Privatbesitz 5 May 1928  
35
1930 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh en zijn tijdgenooten 6 September 1930 2 November 1930 108
1935-36 New York United States Museum of Modern Art Vincent van Gogh 5 November 1935 5 January 1936 66
1936 Philadelphia United States Philadelphia Museum of Art Vincent van Gogh 11 January 1936 10 February 1936 66
1936 Boston United States Museum of Fine Arts Vincent van Gogh 19 February 1936 15 March 1936 66
1936 Cleveland (1) United States Cleveland Museum of Art Vincent van Gogh 25 March 1936 19 April 1936 66
1936 San Francisco United States California Palace of the Legion of Honor Vincent van Gogh 28 April 1936 24 May 1936 66
1936 Kansas City United States William Rockhill Nelson Gallery of Art and Atkins Museum Vincent van Gogh 9 June 1936 10 July 1936 66
1936 Minneapolis United States Minneapolis Institute of Arts Vincent van Gogh 20 July 1936 17 August 1936 66
1936 Chicago United States Art Institute of Chicago Vincent van Gogh 26 August 1936 23 September 1936 66
1936 Detroit United States Detroit Institute of Arts Vincent van Gogh 6 October 1936 28 October 1936 66
1945 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Vincent van Gogh 14 September 1945 1 December 1945 ---
1946 Stockholm Sweden Nationalmuseum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 8 March 1946 28 April 1946 104
1946 Goteborg Sweden Göteborgs Konstmuseum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 3 May 1946 26 May 1946 104
1946 Malmö Sweden Malmö Museum Vincent van Gogh. Utställning Anordnad till Förmän för Svenska Hollandshjälpen 29 May 1946 16 June 1946 104
1946 Liège Belgium Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh 12 October 1946 3 November 1946 171
1946 Brussels Belgium Palais des Beaux-Arts Vincent van Gogh 9 November 1946 19 December 1946 171
1946-47 Mons Belgium Musée des Beaux-Arts Vincent van Gogh 27 December 1946  
171
1947 Paris (1) France Musée de l'Orangerie Vincent van Gogh 24 January 1947 15 March 1947 172
1947 Geneva Switzerland Musée Rath 172 oeuvres de Vincent van Gogh 22 March 1947 20 April 1947 172
1947-48 London United Kingdom Tate Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 10 December 1947 14 January 1948 99
1948 Birmingham United Kingdom City Art Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 24 January 1948 14 February 1948 99
1948 Glasgow Scotland Art Gallery Vincent van Gogh 1853-1890 21 February 1948 14 March 1948 99
1948 Bergen Belgium Kunstforening Vincent van Gogh, Malerier Tegninger 23 March 1948 18 April 1948 67
1948 Oslo Norway Kunstnernes Hus Vincent van Gogh, Malerier Tegninger 24 April 1948 15 May 1948 67
1949-50 New York United States Metropolitan Museum of Art Vincent van Gogh Paintings and Drawings. A Special Loan Exhibition 21 October 1949 15 January 1950 153
1950 Chicago United States Art Institute of Chicago Vincent van Gogh Paintings and Drawings. A Special Loan Exhibition 1 February 1950 16 April 1950 153
1951 Lyons France Musée de Lyon Vincent van Gogh 5 February 1951 27 March 1951 83
1951 Arles France Musée Réattu Vincent van Gogh en Provence 5 May 1951 27 May 1951 83
1953 The Hague Netherlands Haags Gemeentemuseum Vincent van Gogh 1853-1953 30 March 1953 17 May 1953 197
1953 Otterlo Netherlands Kröller-Müller Museum Eeuwfeest Vincent van Gogh 1853-1953 24 May 1953 19 July 1953 189
1953 Amsterdam Netherlands Stedelijk Museum Eeuwfeest Vincent van Gogh 23 July 1953 20 September 1953 189
1954 Zurich Switzerland Kunsthaus Zurich Vincent van Gogh 9 October 1954 21 November 1954 77
1955 Palm Beach United States Society of the Four Arts Vincent van Gogh 1853-1890 21 January 1955 13 February 1955 32
1955 Miami United States Lowe Gallery of the University of Miami Vincent van Gogh 1853-1890 24 February 1955 20 March 1955 32
1955 New Orleans United States Isaac Delgado Museum Vincent van Gogh 1853-1890 27 March 1955 20 April 1955 32
1955 Antwerp (1) Belgium Feestzaal Vincent van Gogh 7 May 1955 19 June 1955 364
1955 Liverpool United Kingdom Walker Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings, Mainly from the Collection of Ir. V.W. van Gogh 29 October 1955 10 December 1955 83
1955-56 Manchester United Kingdom Manchester City Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings, Mainly from the Collection of Ir. V.W. van Gogh 17 December 1955 4 February 1956 83
1956 Newcastle-upon-Tyne United Kingdom Laing Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings, Mainly from the Collection of Ir. V.W. van Gogh 11 February 1956 24 March 1956 83
1957 Marseilles France Musée Cantini Vincent van Gogh 12 March 1957 28 April 1957 87
1958 San Francisco United States M.H. de Young Memorial Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 6 October 1958 30 November 1958 84
1958-59 Los Angeles United States Los Angeles County Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 10 December 1958 18 January 1959 84
1959 Portland United States Portland Art Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 28 January 1959 1 March 1959 84
1959 Seattle United States Seattle Art Museum Vincent van Gogh. Paintings and Drawings 7 March 1959 19 April 1959 84
1959-60 Utrecht Netherlands Centraal Museum Vincent van Gogh schilderijen en tekeningen verzameling Ir. V.W. van Gogh 18 December 1959 1 February 1960 64
1960 Montreal Canada Montreal Museum of Fine Arts Canada Collects: European Painting 1860-1960 6 October 1960 6 November 1960 79
1960 Ottawa Canada National Gallery of Canada Canada Collects: European Painting 1860-1960 17 November 1960 18 December 1960 79
1960-61 Winnipeg Canada Winnipeg Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings-Drawings 29 December 1960 31 January 1961 79
1961 Toronto Canada Art Gallery of Toronto Vincent van Gogh. Paintings-Drawings 10 February 1961 12 March 1961 79
1961 Baltimore United States Baltimore Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 18 October 1961 26 November 1961 81
1961-62 Cleveland United States Cleveland Museum of Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 5 December 1961 14 January 1962 81
1962 Buffalo United States Albright Art Gallery Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 30 January 1962 11 March 1962 81
1962 Boston United States Museum of Fine Arts Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 22 March 1962 29 April 1962 81
1963 Humlebaek Denmark Louisiana Vincent van Gogh. Malerier og Tegninger 24 October 1963 15 December 1963 60
1964 Washington, D.C. United States Washington Gallery of Modern Art Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 2 February 1964 19 March 1964 60
1964 New York (4) United States Solomon R. Guggenheim Museum Vincent van Gogh. Paintings, Watercolours and Drawings 2 April 1964 28 June 1964 60
1965 Charleroi Belgium Palais des Beaux-Arts Vincent van Gogh. Schilderijen, Aquarellen, Tekeningen 19 January 1965 28 March 1965 41
1965 Ghent Belgium Museum voor Schone Kunsten Vincent van Gogh. Schilderijen, Aquarellen, Tekeningen 19 February 1965 21 March 1965 41
1965 Stockholm Sweden Moderna Museet Vincent van Gogh. Mälningar, Akvareller, Teckningar 23 October 1965 19 December 1965 60
1965-66 Goteborg Sweden Göteborgs Konstmuseum Vincent van Gogh. Mälningar, Akvareller, Teckningar 30 December 1965 20 February 1966 60
1967 Wolfsburg Germany Stadhalle Wolfsburg Vincent van Gogh. Gemälde, Aquarelle, Zeichnungen 18 February 1967 2 April 1967 81
1968-69 London United Kingdom Hayward Gallery Vincent van Gogh. Paintings and Drawings of the Vincent van Gogh Foundation Amsterdam 23 October 1968 12 January 1969 201
1986-87 New York United States Metropolitan Museum of Art Van Gogh in Saint-Rémy and Auvers 12 November 1986 22 March 1987 85
1990 Amsterdam Netherlands Van Gogh Museum Vincent van Gogh. Schilderijen 30 March 1990 29 July 1990 132
1997 Tokyo Japan Seiji Togo Memorial Yasuda Kasai Museum of Art Vincent van Gogh and His Time. Four Seasons from the Vincent van Gogh Museum and the H.W. Mesdag Museum 12 September 1997 11 November 1997
1998-99 Washington, D.C. United States National Gallery of Art Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from the Van Gogh Museum, Amsterdam 4 October 1998 3 January 1999 70
1999 Los Angeles United States Los Angeles County Museum of Art Van Gogh's Van Goghs. Masterpieces from the Van Gogh Museum, Amsterdam 17 January 1999 16 May 1999 70

(Vertaald door Jan Geerling)


Terug naar de Van Gogh schilderijen pagina

Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij