11 maart 2004
door Jack Nouws
ZUNDERT
Een verandering in de plaatselijke bouwverordeningen heeft een onverwachte ontwikkeling tot gevolg: de mogelijke afbraak van het geboortehuis van Vincent van Gogh. Maar eh, was dit huis niet in 1903 afgebroken? Klopt. Waar eens in 1904 Van Gogh’s geboortehuis stond, werd in 1904 een nieuw huis gebouwd. De funderingen, de keuken en de kelder bleven echter gespaard en ook de tuin, waar nog steeds een boom staat uit de jaren rond 1850. Hoewel niet oorspronkelijk, het huis aan de Markt 26 is het enige huis dat ons als geboortehuis van Van Gogh altijd voor ogen staat.
Na jarenlange beperkingen op de bouw in landelijke gebieden heeft de Nederlandse regering verschillende gemeenten toestemming gegeven voor nieuwe woningbouwprojecten. In Zundert lagen onmiddellijk de plannen klaar om verscheidene oude gebouwen af te breken en te vervangen door flats. De afbraak van de oude Rabobank naast de Gereformeerde Kerk waar Vincent’s vader dominee was, is geen groot verlies, maar om deze te vervangen door een flatgebouw van zeven verdiepingen vlak naast de kerk is ronduit afschuwelijk. Het huis naast het huis aan de Markt 26 heeft een tuin die sinds de 19e eeuw vrijwel onveranderd is gebleven en is een mooi voorbeeld van een tuin uit de tijd van de familie Van Gogh. En er bestaan plannen om juist op deze plaats een flatgebouw neer te zetten. De eigenaar van de bouwonderneming overweegt ook het huis zelf af te breken voor nog een flatgebouw.
De ondernemer, een makelaar, is ook de eigenaar van het pand Markt 26 en er gaan geruchten dat hij van plan is dit huis af te breken. Het is slechts een gerucht, maar de inwoners van Zundert weten uit ervaring dat dit soort geruchten maar al te vaak waar blijken te zijn. Men heeft mij verzekerd dat als de makelaar het huis wil afbreken er niets is dat hem daarvan kan weerhouden: het geboortehuis van Van Gogh staat niet op de lijst van cultuurmonumenten.
Verscheidene inwoners van Zundert, zoals de directeur van het Cultuurcentrum Vincent van Gogh, Kees Verdaasdonk, en de plaatselijke kunstenaar Peter Dictus hebben de actiegroep ZOZ (Zorg Om Zundert) opgericht om duidelijk te maken dat Zundert zorgvuldig met het Van Gogh erfgoed behoort om te gaan. Misschien dat de rest van de wereld dit ook aan Zundert duidelijk moet maken.
Jack Nouws: nouwsnieuws@wanadoo.nl