“Als we geduldig wachten tot het succes komt, dan geloof ik dat je het vast en zeker zult beleven. Je moet zorgen dat je bekend wordt zonder je te willen opdringen & dat komt vanzelf door je mooie werken.”
Theo van Gogh |
Van de brieven die Theo van Gogh aan zijn broer, Vincent, schreef, zijn er maar 37 bewaard gebleven. Zij zijn hieronder opgenomen.
Brief |
Trefwoorden |
Uittreksel / Volledige tekst |
Link naar in de brief genoemde schilderij(en) |
36a/45
Den Haag/Parijs | Weehuizen, L’amour van Michelet, Michel, Rembrandt, Van Stockum, Borchers | Ik zou u wel iets willen voorstellen Theo, dat u misschien zal verwonderen: Lees niet meer in Michelet & in geen ander boek (behalve in de Bijbel) tot wij elkaar weer gezien hebben met Kerstmis ..... | --- |
T1/713
Parijs | De Haan, Isaäcson, Uriel Acosta, Rembrandt, Breitner, Maris, Israëls, Seurat, Tartarin de Tarascon, Le Nabab, Tartarin, Madame Chrysanthème | Volledige tekst | --- |
T2/716
Parijs | ‘Les Bretonnes’ (Vier Bretonse vrouwen) van Gauguin, Diot, De Haan, Isaäcson | Volledige tekst | --- |
T3/718
Den Haag | De Haan, Tasset | Je hebt het over geld dat je me schuldig bent & dat je me wilt terugbetalen. Daar wil ik niets van weten. | --- |
T4/753
Parijs | Signac, Monet, Rey, Salles | Volledige tekst | --- |
T5/764
Parijs | St.-Rémy, Jo, Wil, Rembrandt, Frans Hals, Mauve | Volledige tekst | --- |
T6/769
Parijs | Vreemdelingenlegioen, Puvis de Chavannes, Degas | Volledige tekst | --- |
T7/773
Parijs | Raffaëlli, Zorn, Uhde | Volledige tekst | --- |
T8/774
Parijs (van Jo aan Vincent) | Pissarro, Isaäcson, Nibbrig, Lies, Wil | ..... en van Wil en van Theo heb ik zoveel van je gehoord, en hier in huis zijn zo’n massa dingen die aan je herinneren ..... er gaat haast geen dag om dat we niet over je spreken. | Bloeiend pereboompje: F 405, JH 1394; De oogst: F 412, JH 1440 |
T9/777
Parijs | Pissarro, Gauguin, Renoir, Guillaumin, Weissenbruch, W. & J. Maris, Bosboom, Israëls, Breitner, Tersteeg | La Berceuse, het Portret van Roulin, de kleine Zaaier met de boom, de Baby, de Sterrennacht, de Zonnebloemen en de Stoel met de pijp en de tabak zijn degene die ik tot dusverre het mooiste vind. | De zaaier met ondergaande zon: F 450, JH 1627; De sterrennacht: F 474, JH 1592; De stoel van Van Gogh: F 498, JH 1635; La Berceuse, portret van Madame Roulin: F 508, JH 1671 |
T10/783
Parijs | Delacroix, George Sand, Gauguin, Schuffenecker, Lautrec, Rembrandt, Corot, Manet, Millet, Ricard, Daumier, Isaäcson | Volledige tekst | De slaapkamer: F 482, JH 1608; De rode wijngaard: F 495, JH 1626; L'Arlésienne, portret van Madame Ginoux: F 489, JH 1625 |
T11/789
Parijs (van Jo aan Vincent) | Isaäcson, Hart Nibbrig, Tersteeg, De Haan, Pissarro, Shakespeare, Zola | ..... dat we deze winter, waarschijnlijk tegen februari, een baby verwachten, een mooi klein jongetje dat we Vincent zullen noemen, als u zijn peetoom wilt zijn. | --- |
T12/793
Parijs | Pissarro, Tanguy, Werenskiold, De Haan, Gauguin, Isaäcson, Salles, Rey, Vernier | Volledige tekst | Vijftien zonnebloemen in een vaas: F 454, JH 1562; Twaalf zonnebloemen in een vaas: F 456, JH 1561; Vaas met vijftien zonnebloemen: F 458, JH 1667; De sterrennacht: F 474, JH 1592; De binnenplaats van het ziekenhuis in Arles: F 1467, JH 1688; Grote Nachtpauwoog: F 1523, JH 1700 |
T13/794
Parijs | Tanguy, Peyron, Rivet | Volledige tekst | La Crau met bloeiende perzikbomen: F 514, JH 1681; Laan met bloeiende kastanjebomen: F 517, JH 1689; Bomen met klimop: F 609, JH 1693 |
T14/795
Parijs | --- | Arme kerel, wat zou ik graag weten wat te doen om die cauchemars [nachtmerries] op te doen houden. | --- |
T15/796
Parijs (van Jo aan Vincent) | Cor | Volledige tekst | --- |
T16/800
Parijs | Bodmer, Rousseau, Pissarro, Tersteeg, J.H. Weissenbruch, Daumier, Jongkind, Gauguin, Lautrec, Seurat, Signac, Hayet, Moe, Cor | Je hebt me een heel groot genoegen gedaan door me te schrijven; als je niets weet, denk je dat het erger is dan in werkelijkheid. | De sterrennacht: F 474, JH 1592; Irissen: F 608, JH 1691; Ommuurd veld met ploeger: F 625, JH 1768 |
T17/803
Parijs | Pissarro, De Haan, Jouve, Rivet | Het beangstigt me als je zo als een bezetene werkt, want dat sloopt je onherroepelijk. | --- |
T18/808
Parijs | --- | ..... dat hij [Pissarro] iemand kende in Auvers die arts is & in zijn vrije tijd schildert. | Korenveld met bergen op de achtergrond: F 611, JH 1723; Berglandschap met zwarte hut: F 622, JH 1766 |
T19/815
Parijs | Peyron, Israëls, Veth, De Nieuwe Gids, Van Rijsselberghe, Tanguy, Gauguin, Guillaumin, Pissarro, Cor | Ik heb diverse mensen gehad die naar je schilderijen kwamen kijken. | De diligence naar Tarascon: F 478a, JH 1605; Irissen: F 608, JH 1691; Bomen met klimop: F 609, JH 1693; De sterrennacht: F 612, JH 1731; Les Alpilles met olijfbomen op de voorgrond: F 712, JH 1740 |
T20/821
Parijs | Bernard, Maus, Van Rijsselberghe, Puvis de Chavannes, Bartholomé, Cézanne, Dubois-Pillet, Forain, Signac, L. Pissarro, Hayet, Renoir, Sisley, Lautrec | Schrijf me eens hoe het me je kleren staat: heb je niet iets warms nodig? | Bloeiende boomgaard met populieren op de voorgrond: F 516, JH 1685; Irissen: F 608, JH 1691 |
T21/827
Parijs | Manet, Maus, Monticelli, Lauzet, Marvy, Bernard, Aurier | Wat ben ik het met je eens als je in je laatste brief zegt dat je wilt werken als een schoenmaker, dat zal je er heus niet van weerhouden doeken te maken die het houden naast die van de meesters. | Twaalf zonnebloemen in een vaas: F 456, JH 1561; Vaas met vijftien zonnebloemen: F 458, JH 1677; Bomen met klimop: F 609, JH 1693 |
T22/833
Parijs | Monticelli, Lauzet, V. Hugo, Cottier, Reid, La Roquette, Marvy, Gauguin, Pissarro, Wil, Cor | Je zegt soms dat je denkt dat je er beter aan gedaan zou hebben als je handelaar was gebleven, maar dat moet je niet zeggen. | De slaapkamer: F 482, JH 1608; De slaapkamer: F 484, JH 1671; Ommuurd veld met jong koren en opgaande zon: F 737, JH 1862 |
T23/837
Parijs | Wil, Moe, Gauguin, De Haan | Volledige tekst | --- |
T24/840
Parijs | Peyron, Tasset, Lauzet, Wil, Salles | Volledige tekst | Avond (naar Millet): F 647, JH 1834; De grote platanen: F 657, JH 1860; De weg door het ravijn: F 662, JH 1804; Fontein in de tuin van het gesticht: F 1531, JH 1705 |
T25/844
Parijs | Lauzet, Montenard, Monticelli, épreuve d’artiste, Dürer, Amand-Duran, Millet, Rembrandt, Salles | ..... in een krant las ik dat de studies in de openlucht van Cézanne, de landschappen van Sisley, de symfonieën van Van Gogh & de werken van Renoir de meeste aandacht trekken.
Als we geduldig wachten tot het succes komt, dan geloof ik dat je het vast en zeker zult beleven. Je moet zorgen dat je bekend wordt zonder je te willen opdringen, & dat komt vanzelf door je mooie werken. | Olijfboomgaard met bergen en zonneschijf: F 710, JH 1856 |
T26/846
Parijs (van Jo aan Vincent) | --- | Volledige tekst | --- |
T27/848
Parijs | --- | ..... beste broer, Jo heeft het ergste achter de rug. Zij is bevallen van een mooie jongen, die veel schreeuwt, maar er gezond uitziet.
Als Jo over enige tijd hersteld is, zou ik het maar wat fijn vinden als je haar & onze kleine kon komen opzoeken! Zoals we je hebben gezegd, vernoemen we hem naar jou & ik spreek de wens uit dat hij even vasthoudend & even moedig wordt als jij. | --- |
T28/853
Parijs | Wil, Degas, Vermeer, ‘De kleine filosofen’ van Rembrandt, ‘L’infante Marguerita’, Gauguin, De Haan, de Mirlitons, de Cercle Volney, de Aquarellisten | Gisteren is Gauguin weer in Parijs gearriveerd & hij vroeg heel nadrukkelijk naar jou. | --- |
T29/858
Parijs | Carnot, Gauguin, Seurat, Guillaumin, Lautrec, Pissarro, Bernard, Aurier, Maus | Ik hoop, beste broer, dat je ons spoedig gunstiger berichten over je gezondheid kunt sturen. Als je je petekind zag, zou je je heel wat gelukkiger voelen. | De rode wijngaard: F 495, JH 1626; De weg door het ravijn: F 662, JH 1804 |
T30/860
Parijs (van Jo aan Vincent) | --- | Hij [de baby] bekijkt wel altijd met heel veel belangstelling de schilderijen van Oom Vincent - vooral de bloeiende boom die boven ons bed hangt, boeit hem erg ..... | Bomen met klimop: F 609, JH 1639 |
T31/861
Parijs | Gachet, Pissarro, Rembrandt | Volledige tekst | --- |
T32/862
Parijs | Peyron, Pissarro, Diaz, Monet, Serret, Lauzet | Monet zei dat jouw schilderijen de beste waren van de tentoonstelling. | --- |
T33/868
Parijs | Tasset, Tanguy, Aurier, Peyron | Volledige tekst | Cypressen met twee vrouwen: F 620, JH 1748; Portret van Trabuc: F 629, JH 1774; Amandelbloesem: F 671, JH 1891 |
T34/870
Parijs | Wil, Gachet, Peyron | Volledige tekst | --- |
T35/860
Parijs | Raffaëlli, madame Siron, Gachet, St.-Cloud | Als je hier was, zou de kleine je vriendelijk toelachen. Wat is de glimlach van een kind toch vrij van alle zorgen! | --- |
T36/884
Parijs | Gachet, Chaponval, Guillaumin, Gausson, Aurier | Volledige tekst | Cypressen met twee vrouwen: F 620, JH 1748 |
T37/892
Parijs | Tasset, Tanguy, De Bock | Volledige tekst | L'Arlésienne, portret van Madame Ginoux: F 489, JH 1625 |
T38/895
Parijs | Borinage, Boch, Quost, Dr. Gachet | Volledige tekst | Berglandschap met zwarte hut: F 622, JH 1766; Portret van dokter Gachet met pijp (etching): F 1664, JH 2028 |
T39/899
Parijs | Quost, Peyron, Tersteeg, Mesdag, Arnold & Tripp | We hebben ons vreselijke zorgen gemaakt, want onze lieveling is ernstig ziek geweest ..... | Marguerite Gachet aan de piano: F 772, JH 2048; Korenvelden: F 775, JH 2038 |
T40/901
Parijs | Pissarro, Monet, Walpole Brook, Dr. Gachet | Volledige tekst | Marguerite Gachet aan de piano: F 772, JH 2048 |
T41/905
Parijs | Corot, Diaz | Volledige tekst | --- |
T41a/906
Parijs | Jo, Dries, Prévost, Gachet | Volledige tekst | --- |
(Vertaald door Inge Engelbarts)
Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij